GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS Kredi
EMIM319 Türk Mimarlık Tarihi Seçmeli Ders Grubu 3 5 6.00 3.00

Dersin Seviyesi

Lisans

Dersin Sunulduğu Dil

Dersin Amacı

Türklerin İslamiyet'i kabulünden öncesinde ve sonrasında Uygur, Karahanlı, Gazneli ve Büyük Selçuklu Dönemlerinde Orta Asya'da geliştirmiş oldukları mimari anlayış ile Anadolu'da Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemlerinde geliştirmiş oldukları mimari üsluplara, farklı dönemlere ait mimarilerin karakteristik özelliklerine ilişkin bilgi edinmek amaçlanır.

Dersi Veren Öğretim GörevlisiGörevlileri

Dr. Öğretim Üyesi Esra TOKAT NİŞANCI

Öğrenme Çıktıları

1 Türk Mimarlık Tarihini incelemek
2 Türk Mimarlığında yapı tipleri, mimari formlar ve tipolojiler hakkında bilgi verir.
3 Türk Mimarlığının terminolojisini tanımlamak.
4 Türk mimarlığında üslup değişimleri tanımlar.

Öğrenim Türü

Birinci Öğretim

Dersin Ön Koşulu Olan Dersler

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Dersin İçeriği

İslamiyet öncesinde Asya'da Türk mimarlığı, Uygur, Karahanlı, Gazneli, Büyük Selçuklu mimarlığı ve Anadolu Türk mimarisinin kaynakları incelenir. İlk Anadolu beylikleri, Anadolu Selçukluları, 14. yy. Anadolu beylikleri ve 17. yy. sonuna kadar Osmanlı mimarisinde camilerde, medreselerde, şifahanelerde, türbelerde, kervansaraylarda, saraylarda ve külliyelerde mekân, kütle, cephe ve strüktür tasarımının özellikleri, biçim dili ile ve 19.yy. Cumhuriyet döneminde geliştirilen mimari üsluba ilişkin özellikler aktarılır.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Teorik [OgretimYontemVeTeknikleri] [OnHazirlik]
1 Türk Mimarisi: Terimler, Kavramlar ve Kuramsal Çerçeve Türk mimarlığının doğuşu, Asya Hunları'nına ait anıtsal yapılar olarak bilinen kurganlar ve ilk mimari yapılar olarak kabul edilen çadırların anlatılması.
2 Erken Dönem İslam Mİmarlığı, Gazneli ve Karahanlı Mimarlığı Karahanlı Mimarisinin özellikleri anlatılacaktır. Dönemin önemli yapıları olan camiler incelenecektir. Camilerin plan şemaları ve özellikleri anlatılacaktır. Gaznellerin mimarisine değinilecektir. Dönemin camileri ve minarelerinin biçimleri incelenecektir.
3 Büyük Selçuklu Mimarlığı, Büyük Selçuklu dönemi mimarisinin genel özellikleri açıklanacaktır. Dönemin camilerinin mimari özellikleri örnek camiler üzerinden incelenerek açıklanacaktır. İsfahan, Zevvare, Ardistan, Damgan ve Kazvin kentlerinde inşa edilen Büyük Selçuklu camileri hakkında bilgi verilecektir.
4 Anadolu’da Erken Türk Mimarisi Anadolu Selçuklu Mimarlığı, Camiler, Medereseler; İslam Mimarlığı Terminolojisi, Selçuklu cami ve medreseleri, farklı tipoloji ve tasarımlara sahip minareler anlatılacaktır. Antalya Yivli Minare, Amasya Burmalı Minare, Konya Karatay Medresesi, Erzurum ve Sivas Çifte Minareli Medrese, Akşehir Taş Medrese, Konya Sahipata Camii gibi eserler incelenecektir.
5 Anadolu Beylikler Dönemi Mimarlığı Erken Dönem İslam Mimarisi I- Tek kubbeli camiler II- Ters T planlı camiler (İmaret planı gösteren camiler, Zaviyeli camiler) III- Çok kubbeli camiler (Ulu cami plan şemasında, çok destekli camiler)
6 Erken Dönem Osmanlı Mimarlığı örnek yapılarla açıklanacaktır. Bursa Ulu Camii, Edirne Üç Şerefeli Camii örnekleri üzerinden dönemin cami mimarisinin özellikleri incelenecektir.
7 İstanbul'un Fethi ve Fatih Dönemi Osmanlı Mimarisi, Fatih Camii, 6 hafta boyunca işlenen konuların tekrarı yapılacaktır.
8 Vize Sınavı
9 Osmanlı Mİmarlığı- Klasik Dönem Osmanlı Mimarlığı,Mimar Sinan; Şehzade, Süleymaniye, Selimiye Külliyeleri Mimar Sinan'ın hayatı, eserleri, Osmanlı Mimarisine etkileri anlatılacaktır. Mimar Sinan'ın İnşa ettiği yapılar ve tasarım özellikleri incelenecektir.
10 17. Yüzyıl Osmanlı Mimarlığı İnşaat ve onarım projelerinin yürütüldüğü saraya bağlı bir örgüt olan Hassa Mimarlık Ocağı anlatılacaktır. Hassa Mimarlık Ocağının kuruluşu, amacı ve gerçekleştirilen çalışmalar anlatılacaktır.
11 18. Yüzyıl Osmanlı Mimarlığının akımları olan Osmanlı Barok Rokokosu anlatılacaktır. Nuruosmaniye Cami ve Nusretiye Cami'nin özellikleri ve ait oldukları mimari akımlar anlatılacaktır.
12 Batılılaşma Sürecinin Osmanlı Mimarlığına Etkileri ve Tanzimat Mimarlığı Tanzimat döneminde inşa edilen yapılar ve mimari özellikleri anlatılacaktır. Dönemin örnek yapıları incelenecektir. Dolmabahçe Camii'nin özellikleri anlatılacaktır.
13 Son Dönem Osmanlı Mimarlığı, Alexandre Vallaury, Raimondo Tommaso D'Aronco gibi mimarların Osmanlı döneminde inşa ettikleri yapılar ve mimari özellikleri incelenecektir. Örnek Olarak İstanbul Arkeoloji Müzesi ve Botter Apartmanı anlatılacaktır.
14 Son Dönem Osmanlı Mimarlığı ve özellikleri anlatılacaktır, Dönemin mimarları Mimar Kemalettin, Vedat Tek ve bu mimarların örnek yapıları incelenecektir. Vakıf Han ve Sirkeci Büyük Postane Binası anlatılacaktır.
15 Final Sınavı

Ders Kitabı Malzemesi Önerilen Kaynaklar

Saatçi, S. (2014). Bir Osmanlı Mucizesi, Mimar Sinan. İstanbul: Ötüken Neşriyat. Kuban, D. (2005). Osmanlı Mimarisi. İstanbul: YEM Yayınları. Aslanapa, O. (1989). Türk Sanatı. İstanbul: Remzi Kitabevi. Naumann, R. (1991). Eski Anadolu Mimarlığı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. Goodwin, G. (2012). Osmanlı Mimarlığı Tarihi, (çev. Müfit Günay). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Değerlendirme

Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Staj Durumu

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 2 2
Final Sınavı 1 2 2
Bütünleme Sınavı 1 2 2
Derse Katılım 14 3 42
Bireysel Çalışma 14 3 42
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma 1 30 30
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 1 30 30
Toplam İş Yükü (saat) 150

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15 PÇ 16 PÇ 17 PÇ 18 PÇ 19 PÇ 20 PÇ 21 PÇ 22 PÇ 23 PÇ 24 PÇ 25 PÇ 26 PÇ 27 PÇ 28
ÖÇ 1
ÖÇ 2
ÖÇ 3
ÖÇ 4
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek