.png){kind=spacer}
GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS | Kredi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| EGRF102 | Temel Tasarım II | Ders | 1 | 2 | 7.00 | 3.00 |
Dersin Seviyesi
Lisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Temel Tasarım-II dersinde amaç, öğrenciye temel tasarım dersi için gerekli olan malzemeleri kullanmayı öğretmek; ritim, denge, hiyerarşi, örüntü, oran-orantı, boşluk, vurgu, hareket, kontrast gibi temel tasarım ilkelerini doğru, etkili bir biçimde kullanarak tasarım yapma becerisi kazandırmaktır. Derste hangi malzemelerin nasıl kullanılacağı konusu renk kuramları ile birlikte ele alınarak Temel Tasarım-I dersinde edinilmiş olan bilgilerin renkli tasarımlara dönüştürülmesi hedeflenir.
Dersi Veren Öğretim GörevlisiGörevlileri
Dr. Öğretim Üyesi Nesli Türk
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Grafik tasarımı alanında edindiği kuramsal bilgileri tasarımlarına yansıtabilme, tasarımda yaratıcı-özgün uygulamalar ortaya koyabilme, tasarıma yenilikçi yaklaşabilme ve farklı çözümler getirme becerisine sahiptir. |
| 2 | Belirli bir konuda o konu ile ilgili sanat ve tasarım tarihinden sanatçıların ve tasarımcıların çalışmaları üzerine araştırma yaparak bu araştırmalarının sonucunu tasarımlarına yansıtabilir. |
| 3 | Grafik Tasarımında tasarım sürecinin temelini oluşturan suluboya, guaj boya, marker, artline, füzen, çini mürekkebi gibi malzemelerin kullanımına dair teknik bilgiye sahiptir. Söz konusu malzemeleri kolaj, lavi, desen gibi yaratıcı tekniklere dönüştürebilir; malzemelerle sanat ve tasarım tarihinde oluşturulmuş örnek çalışmalar hakkında bilgi ve fikir sahibidir. |
| 4 | Tasarımda gerekli olan ritim, denge, hiyerarşi, örüntü, oran-orantı, boşluk, vurgu, hareket, kontrast gibi temel tasarım prensiplerini-temel bilgileri etkin bir biçimde kullanma becerisine ve bilgisine sahiptir. |
| 5 | Gestalt Prensipleri, Siyah Kare Çözümleri gibi etkili grafik tasarım çözümleri hakkında kuramsal bilgiye ve uygulama yetkinliğine sahiptir. |
| 6 | Kompozisyon, nokta, çizgi, yön, biçim, aralık, doku -doğal ve yapay dokular- değer, hareket gibi birçok öğenin belirli bir düzen dahilinde bir araya getirilmesi ile kompozisyon kurma bilgisine sahiptir. |
| 7 | Kompozisyon oluştururken bütüne hizmet eden parçaların arasında uyumlu bir bütünlük yaratabilir. |
| 8 | Renk kuramlarını, renk armonilerini, renk konusundaki temel kavramları etkin bir biçimde kullanabilir ve bu bilgileri tasarımlarına aktarabilir. |
| 9 | Üç boyutlu düşünme, soyutlama yapma, doğada bulunan nesneleri stilize etme, deforme etme ve tasarımın gerekleri doğrultusunda dönüştürme becerisine sahiptir; tasarımlarında altın oran kullanabilir. |
Öğrenim Türü
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Temel Tasarım-I
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Uygulamalı bir ders olan Temel Tasarım-II dersi için derste verilen projeler doğrultusunda sanat ve tasarım tarihinden örnek çalışmaların araştırılması önerilir.
Dersin İçeriği
Uygulamalı atölye dersidir. Stilizasyon-deformasyon gibi tasarım yöntemleri ile renk kuramları ele alınır. Her hafta verilen konu doğrultusunda projeler gerçekleştirilir. Projeler gerçekleştirilirken tasarımların aşamaları süreç içinde verilen eleştiriler ve yapılan uygulamalarla geliştirilir.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Teorik | Uygulama | [OgretimYontemVeTeknikleri] | [OnHazirlik] |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Walter Gropius tarafından Almanya'da kurulan Bauhaus'da temellenmiş bir yaklaşım olan Temel Sanat ve Tasarım, Bauhaus'da işlevselliğin ve zanaatın pratik, yaşamsal alana dâhil edildiği, sanat ve tasarımın iç içe geçtiği bir anlayış olarak benimsenmiş, mimari prensiplerin öncelikli olarak uygulanması amaç haline gelmiştir. | Uygulama yapılmaz, dersin içeriği hakkında bilgi verilir. | ||
| 2 | Gestalt psikolojisi (Gestalt psikolojisi okunur) ya da Gestaltizm (Almanca’da şekil ve form anlamına gelmektedir) bilişsel süreçler içerisinde özellikle "algı" ve "algısal örgütlenme" konularında yoğunlaşmış psikoloji teorisidir. 20.yy'ın ilk yarısında, Almanya'da ortaya çıkmıştır. Gestalt psikolojisi kaotik görünen bir dünyada anlamlı bir algıya sahip olmamızın temelde hangi kanunlara dayandığını anlamaya çalışır. Gestalt psikolojisinin ana prensibi zihnin kendi kendisini algıladığı şeylerde bir bütün görmeye organize etmesidir. Bu prensip şu düşünce üzerine kuruludur: İnsan zihni (algı sistemi), gerçekliğin kendisinin onu oluşturan parçalardan bağımsız bir bütünlüğe sahip olduğu algısını oluşturur. | Siyah ve kırmızı guaj boya kullanılarak Gastalt'ın Şekil-Zemin, Tamamlama, Benzerlik, Yakınlık, Devamlılık ve Simetri ilkelerini yansıtmaya yönelik tasarımlar yapılır. | ||
| 3 | Doku (Tekstür) Doğadaki tüm nesnelerin ve varlıkların görme, dokunma duyularıyla kavranabilen, iç yapılarının işlevsel özelliklerini dışa vuran yüzeysel etkilerine “Doku” (Tekstür) denir. İçi sınırlayan varlıkların dış yapı durumudur. Bu, doğanın yapısal bir özelliğidir. Her varlığın karakteristik bir dış yapı oluşumu vardır. Objelerin dış görünüşlerindeki ayrıcalıklarını sağlayan dokusal yapı farklılıkları, dokusal yüzeylerin oluşumunu ve tanınıp ayırt edilmesini sağlar. Örneğin; çeşitli ağaçlar dokusal yapılarındaki karakteristik farkları nedeniyle tanınıp ayırt edilmektedir. Yüzey ne tipte olursa olsun parça ile bütün arasında birtakım temel bağlantılar bulunabilir. Doku, birbirine eş ya da birbirini tamamlayan birim biçimlerin belli sistemlerle yan yana gelmesinden oluşur. Dokular yüzeyleri oluşturur. | Ağaç, yaprak, bitki, hayvan derisi gibi doğal doku örnekleri guaj boya, artline, marker, aquarell kalem gibi çeşitli malzemeler kullanılarak, mümkün olduğunca ayrıntılı ve gerçekçi bir biçimde etüd edilir. | ||
| 4 | Yapay dokular, insanın bilgi, emek ve teknikle işleyerek estetik tasarım kaygılarıyla yaptığı görsel yüzey değerlendirmesidir. Yapay doku oluşturmada sonsuz sayıda birim biçim olanaklarından yararlanarak, yine birbirinden farklı tasarımlar gerçekleştirilebilir. Yapay doku, insan eliyle üretilen nesnelerin dokularıdır. Ancak çeşitli kullanım amaçları için imal edilmiş ürünlerin dokuları yapay olsalar da sanat ürünleri için konunun dışındadır. Örneğin, giysi olarak örülen kazağın dokusunun sanatla ilgisi yoktur. Dokuma ve örme tekniğinin olanakları ile estetik kaygılar taşıyan yeni doku tasarımları ise güzel sanatlar açısından yapay doku olarak değerlendirilir. | Halat, zincir, örgü gibi yapay doku önekleri aquarell kalem, guaj boya, artline, marker gibi çeşitli malzemeler kullanılarak, mümkün olduğunca ayrıntılı ve gerçekçi bir biçimde etüd edilir. | ||
| 5 | Altın oran, matematik ve sanatta, bir bütünün parçaları arasında gözlemlenen, uyum açısından en yetkin boyutları verdiği düşünülen geometrik ve sayısal bir oran bağıntısıdır. Bir yapı ya da sanat eserinin altın orana yakınlığı, onun aynı zamanda estetik olarak güzelliğinin bir ölçüsü olarak kabul görmüştür. Çapraz Tamamlayıcı Renk Armonisi: Renk çemberinde bir renkle birlikte, tamamlayıcı renginin(karşısındaki rengin) sağına ve soluna komşu olan renklerin birlikte kullanılması ile gerçekleştirilen renk armonisidir. Üçlü Renk Armonisi: Renk çemberinde birbirine eşit uzaklıkta olan ve bir üçgen oluşturan 3 rengin birlikte kullanılmasıyla yaratılan renk armonisidir. | Altın orana göre çizilen dikdörtgenler karelere bölünür. Daha sonra her bir dikdörtgen, guaj boya kullanılarak açıklanmış olan renk armonilerine göre renk çarkından seçilen renklerle boyanır. | ||
| 6 | Renk armonileri ve altın oran- armoni çeşitleri tanıtılır, her bir armoni çeşidine örnek oluşturacak çalışmalar gerçekleştirilir. Tek Renk Armonisi: Tek bir rengin açıklık ve koyuluk gibi ton (tram) değerleri arasındaki renklerin tercih edilmesiyle gerçekleştirilen renk armonisidir. Analog Renk Armonisi: Renk çemberinde birbirine komşu olan renklerin tercih edilmesiyle gerçekleştirilen renk armonisidir. Tamamlayıcı Renk Armonisi: Renk çemberinde birbirinin karşısında yer alan renklerin oluşturduğu armonidir. | Altın orana göre çizilen dikdörtgenler karelere bölünür. Daha sonra her bir dikdörtgen, guaj boya kullanılarak açıklanmış olan renk armonilerine göre renk çarkından seçilen renklerle boyanır. | ||
| 7 | Stilizasyon, objeyi gereksiz ayrıntılardan kurtararak, “Kendine özgü sadeleştirme, üsluplaştırma işlevidir.” Deformasyon ise biçimin bozulmasıdır. Doğal biçim oranlarını bozmadan, konuyu başka görüntüye sokmadan, nesnenin özelliklerini olduğundan fazla abartıya götürerek, temel biçimini, özelliklerini kayıp ettirmeden yapılan yüzeysel veya hacimsel bozmalara denir. Stilizasyon: Tasarımda stilizasyon ve deformasyon, anlatımı güçlü kılan biçimsel öğelerdir. Herhangi bir nesnenin biçimini stilize veya deforme etmek, onun nesnel görünümünü karakterize etmek demektir. Tasarımcı bu yolla taklitten uzaklaşır. Üretilen yeni biçim, doğanın biçimi olmaktan çıkar ve sanatçı yeni bir gerçekliğe, öze ulaşır. Stilizasyon yapılırken seçilen nesnenin karakteristik özelliklerinden uzaklaşmadan eklemeler ve çıkarmalar yapılarak nesneye referans verilmelidir. Aşırı yoruma gidilerek nesnenin karakteristik özellikleri kaybedilmemelidir. | Proje çalışmasında seçilen bir obje-sebze ya da meyve kullanılarak, ağırlıklı olarak stilizasyon çalışması yapılacaktır. Stilizasyon ilkelerine uygun olarak nesne yorumlanır, stilize edilir. | ||
| 8 | VİZE | |||
| 9 | 20. yüzyıl başında Fransa' da ‘Fovizm‘’, Almanya'da ‘Die Brücke’ ve ‘Der Blaue Reiter’ gibi sanatçı gruplaşmalarının ortak noktası, 1911 yılında Berlin' de dönemin avangard sanatını destekleyen galeri ve dergi Der Sturm'un sahibi Herwarth Walden' in gözlemlediği gibi, ‘dışarının izlenimi yerine, içerinin dışavurumu’na yönelmeleridir. Batı sanatında İzlenimcilik sonrasında son derece yaygın bir eğilim olarak ele alabileceğimiz bu gelişmeler bütünü, genel olarak ‘Dışavurumculuk’ başlığı altında ele alınır. Gerçi 'dışavurumculuk', bilindiği gibi, modernlere özgü bir tavır değildir. Norbert Lynton'ın ( 1 927-2007) altını çizdiği gibi, ‘İnsana özgü her eylem bir dışavurumdur; sanat da bir bütün olarak dışavurumcudur. | Proje çalışmasında seçilen bir hayvan figürü kullanılarak, ağırlıklı olarak deformasyon çalışması yapılacaktır. | ||
| 10 | Sanat, Ekspresyonizmle özgür biçimlere kavuşmuştur. Sanatçı, stilizasyon ve deformasyon yöntemlerini kullanarak insanın gerçeğe uygun görünümünü değiştirmiş, o dönemde insanın yaşadıklarını ifade ederken doğadan uzaklaşmaya başlamıştır. Bu şekilde sanatçı, insanı doğadaki gerçek değerini anlamaya ve anlam dünyasına yönlendirmektedir. Bu deformasyonların belli bir dünya anlayışını içerdiği ve gözlemden çok imgelemin önemli olduğu kavranmaktadır. Bu daha cesur biçimsel keşiflerle birlikte, artık sanat için daha özgür bir ortam söz konusu olmuştur. | Deformasyon | ||
| 11 | 1916'da Zürih‘de adı konan ama 1920'lere kadar Avrupa'nın birçok kentine yayılan Dada, bazı genç sanatçıların dünya siyasetine ve burjuva değerlerine karşı muhalefet biçimi olarak gelişmiş, herhangi bir ortak sanatsal program izlememiştir. Sanatı doğrudan politik bir duruşun dışavurumu olarak kullanan fütüristler gibi sanatı değiştirmek değil yok etmek isteyen Dada'nın yadsımacı tavrı, özünde dünyanın gidişatına ilişkin derin bir çığlığın ifadesidir. Dada 'nın bu sanat karşıtı tavrının en belirgin ifadesi, anti-sanat terimini ilk kez kullanan Marcel Duchamp‘ın (1887-1968) hazır nesneleridir. Dada'nın yayılmaya başladığı yıllarda NewYork‘ta fotoğrafçı Alfried Stieglitz'in (1864-1946) kurduğu 291 adlı galeri çevresindeki sanatçılardan biri olan Marcel Duchamp hazır nesne kullandığı ilk yapıtlarına 1913 yılından itibaren Bisiklet Tekerleği ile başlamış, ardından Şişelik (1914) ve 20. yüzyılın·en çok tartışılan "Çeşme (1917) gibi yapıtları gelmiştir. | Kolaj çalışması renkli gerçekleştirilecektir. Görseller elle yırtılabileceği gibi makasla da kesilebilir. Daha önce açıklanmış olan temel tasarım ilkeleri ve renk kuramları göz önünde bulundurularak kompozisyon kurulacaktır. Çalışmada tipografik öğeler de yer alabilir. Yapıştırılacak parçalar farklı büyüklüklerde olmalı, bu parçaların kompozisyonda bir ritim oluşturacak biçimde, dengeli yerleştirilmesine özen gösterilmelidir. Projede mutlaka bir tema belirlenmelidir. Çalışmalarla soyut bir duygunun izleyiciye geçirilmesi hedeflenir; belirlenen herhangi bir duygu, kullanılan imajlar yardımı ile seçilen konu çerçevesinde betimlenir. (Hüzün, neşe, coşku gibi duygular verilmelidir. Temalar savaş, barış, mevsimler, yahut bir rüyanın tasviri olabilir). Konu ile ilgili fotoğraflar çekilerek bu fotoğraflardan da yararlanılabilir. | ||
| 12 | İzlenimcilik akımı, Paris'te 1874 yılında ünlü fotoğrafçı Nadar'ın ( 1 820- 1 9 1 0) Capucines Bulvarı'ndaki stüdyosunda ‘Adsız Sanatçılar Birliği’ (Societe anonyme des artistes) adı altında bir araya gelen otuz sanatçının resmî Salon'a alternatif olarak düzenledikleri sergide ortaya çıkmıştır. Akıma adını veren, tüm bu sanatçıların ‘İzlenimcilik’ olarak tanımlanan üsluba yakın olmaları değil, akademik resme alternatif arayışları duyurmaları, bu anlamda aykırı bir duruşu sergilemeleridir. Bu aykırı duruşun 'izlenimcilik' olarak adlandırılmasında, Claude Monet'nin sergide yer alan ‘İzlenim: Gündoğumu’ başlıklı resmiyle ilgili olarak eleştirmen Louis Leroy'nın Le Charivari gazetesinde yazdığı yorumlar etkili olmuştur. Leroy, Monet'nin resminin bitmemişlik duygusu uyandırdığını, bu anlamda ‘düpedüz izlenimden ibaret’ kaldığını yazmış, bu tür resimler karşısında genellikle hayrete düşen izleyicinin duygularına tercüman olmuştur. Sergide yer alan Monet, Renoir, Degas, Pissarro, Cezanne gibi sanatçıların resimleri o dönemin egemen sanat beğenisi olan akademik resimlerden, örneğin Alexandre Cabanel (1 823-1 889) ya da William-Adolphe Bouguereau (1825-1905) gibi ressamların yapıtlarından o kadar farklıdır ki, bu hayretin nedeni kolayca anlaşılabilir. | - | ||
| 13 | Doğadan yola çıkarak tasarımlar gerçekleştirilmesi, düşüncenin nesnelleşmesi sürecinde öğrencinin hayal gücünün geliştirilmesine yönelik bir çalışmadır. Belirli kavramların (rüzgarın ya da bir patlamanın) zihinde yarattığı çağrışımların ve imgelerin görselleştirilmesi hedeflenir. | Doğayı gözlemleme, analiz etme ve sentezleme sistematiği içinde belirli kavramların zihinde oluşturduğu imgelerin görselleştirildiği, yüzeye gelen kompozisyonlarla renkli çalışmalar gerçekleştirilecektir. | ||
| 14 | Dönem boyunca öğrenilmiş olan konuların genel tekrarı yapılır. | Dönem boyunca yapılan çalışmalar gözden geçirilerek rötuş yapılır. | ||
| 15 | FİNAL |
Ders Kitabı Malzemesi Önerilen Kaynaklar
Kitaplar: Temel Tasarım, Prof. Dr. Latife Gürer, Birsen Yayınevi Temel Tasarım ve Tasarım İlkeleri, Esma Civcir, Akademisyen Kitabevi Malzemeler: • Talens marka guaj boya, ana renkler: lemon yellow 205, carmine red 318, cobalt blue 512 • Aquarell suluboya kalemi, tercihen Faber Castell Albrecht Dürer marka, en az 12’li set • Siyah-beyaz guaj boya, Talens marka • Suluboya fırçası, kalın-orta-ince, Pebeo yahut Habico marka, samur • 35.50 Bristol, Canson, Schoeller (gramajı yüksek) marka resim kağıdı • Su kabı, palet • Hb, 2b resim kalemi, kalemtıraş, maket bıçağı, silgi, hamur silgi, duralit • Cetvel, Pergel, Aydınger bant • Rapido ya da Artline kalem, (0.2, 0.5, 0.8 numaralar), Beyaz tükenmez kalem, Kalın-orta-ince siyah marker, cd kalemi • 35.50 suluboya kağıdı (dokulu), en az 350 gr. Marka: Fabriano, Arches, Canson, Magnani, Daler Rowney, Hahnemühle, Saunders, Bockingford • Siyah çini mürekkebi-tercihen Talens marka, Bambu uç • Kolaj için gazete-dergi parçaları ya da internet çıktıları, yapıştırıcı, makas
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
-
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 2 | 2 |
| Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Proje Hazırlama | 10 | 10 | 100 |
| Bireysel Çalışma | 14 | 1 | 14 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 7 | 3 | 21 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 7 | 3 | 21 |
| Ev Ödevi | 14 | 1 | 14 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 173 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 | PÇ 16 | PÇ 17 | PÇ 18 | |
| ÖÇ 1 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| ÖÇ 2 | 4 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 |
| ÖÇ 3 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 4 | 5 | 4 | 4 |
| ÖÇ 4 | 4 | 4 | 5 | 4 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 5 | 4 | 5 |
| ÖÇ 5 | 5 | 4 | 5 | 5 | 4 | 4 | 4 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| ÖÇ 6 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 | 5 |
| ÖÇ 7 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 4 | 5 | 5 | 4 | 5 | 5 |
| ÖÇ 8 | 5 | 4 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| ÖÇ 9 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 4 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek