GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS Kredi
ESOS333 Kır Sosyolojisi Ders 3 5 5.00 3.00

Dersin Seviyesi

Lisans

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Dersin Amacı

Kır sosyolojisini amacı, kırsal alandaki toplumsal yapıyı, bu yapının sosyal, iktisadi ve politik değişim ve dönüşüm süreçlerini ve bu süreçlerde yaşanan sorunları incelemektir.

Dersi Veren Öğretim GörevlisiGörevlileri

Dr.Öğr. Üyesi Bengü Kurtege Sefer

Öğrenme Çıktıları

1 Dersi kapsamında öğrenciler dünyada ve Türkiye’de kır sosyolojisine ilişkin farklı kuramsal yaklaşımları ve bu yaklaşımların eleştirilerini öğrenirler.
2 Türkiye tarihindeki kırsal alan çalışmalarını dönemleştirebilirler ve bu çalışmalardaki köy, köylülük ve tarımsal üretime dair tartışmaları yorumlayabilirler.
3 Kır sosyolojisi alanında yürütülen yeni köylülük, tersine göç, alternatif dayanışma ekonomileri, kooperatifleşme, sürdürülebilir kalkınma gibi güncel kavram ve tartışmaları öğrenirler.
4 Küresel ve tarihsel bağlam içerisinde kır ve kent yapılanmaları arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkilerin modern dünyayı oluşturma biçimlerini öğrenirler. Örneğin, küresel gıda güvenliği, iklim krizi sorunu ve bu sorunun, özelde kırsal alanlar ve genelde toplum üzerindeki etkilerini öğrenirler.
5 Tarım sektörüne dair güncel istatiksel verileri ve politikaları ve yasal mevzuatları yorumlayabilirler.

Öğrenim Türü

Birinci Öğretim

Dersin Ön Koşulu Olan Dersler

-

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Ders kapsamında kır sosyolojisiyle ilgili temalardan biri, öncelikli olarak haftalık konu başlıklarından birisi, öğrenci(ler) tarafından seçilecek ve bu konuda yapılacak eleştirel bir literatür taraması sunulacaktır. Sunum süresi öğrenci sayısına göre belirlenecektir ve zorunludur. Sunumlara kaynakça ve kapak eklenmesi zorunludur. 7.Haftaya kadar öğrencilerin hangi konuyu seçtiklerine dair bir paragraf açıklamayı ve bu konuda inceleyecekleri 4 makalenin listesini paylaşmaları gerekmektedir. Sunumlar için en fazla 30 puan verilecektir. Bu puanlar final sınavınıza dahil edilecektir.

Dersin İçeriği

Bu ders kapsamında dünyada ve Türkiye’de kır toplumunu incelemeye yönelik geliştirilmiş kuramsal yaklaşımlar ve ampirik araştırmalar sosyolojik ve tarihsel bir perspektifle ele alınacaktır. Öncelikle kır sosyolojisinin kökeni 19.yy sonunda Amerika’daki çalışmalara uzanan kurumsallaşma tarihi ve köylülük, tarım sorunu ve kapitalist süreçler karşısında köylülüğün konumu gibi önemli kavramları makro düzeyde inceleyen farklı yaklaşımlar irdelenecektir. Ders kapsamında Türkiye’de erken Cumhuriyet döneminden başlayarak kır sosyolojisi alanında yürütülen araştırmalar ve bu araştırmaların bulguları da değerlendirilecektir. Neoliberal dönemde sosyolojik çalışmaların odaklandıkları sorunlar ve hipotezler ise kır sosyolojisi alanındaki güncel tartışmaları anlamamızı sağlayacaktır. Sürdürülebilir kalkınma, kooperatifleşme ve dayanışma ekonomileri, agro-turizm, iklim krizi, kırsal yoksulluk ve küçük üreticilik, tersine göç ve yeni köylülük, kır ve din, karikatür ve köylü temsilleri ve tarımsal üretimde çocuk emeği alanlarında yürütülen araştırmalar, kır sosyolojisindeki güncel kavramları ve tartışmaları anlamamızı sağlayacaktır.

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Teorik [OgretimYontemVeTeknikleri] [OnHazirlik]
1 Ders Tanıtımı ve Ders Programının Anlatılması, Kır Sosyolojisi Nedir? Anlatım, Tartışma Nerse, S. (2021). Kır Sosyolojisi. İstanbul: Nobel Bilimsel Eserler, ss. 1-9.
2 Kır Sosyolojisine Yönelik Farklı Kuramsal Yaklaşımlar Anlatım, Tartışma Arslan H. (2019). ‘‘Dünyada Kır Sosyolojisi Literatürünün Sınıflandırılması ve Teorik Yaklaşımlar,’’ Türkiye’de Kır Sosyolojisi Araştırmaları içinde, Ankara: Siyasal Kitabevi, ss.21-61.
3 Türkiye’de Kır Sosyolojisi Araştırmaları: Dönemler ve Paradigmalar Anlatım, Tartışma Akşit, B. (1966). Türkiye’de Az Gelişmiş Kapitalizm ve Köylere Girişi, Ankara: ODTÜ.
4 Sürdürülebilir Kalkınma Yaklaşımı ve Agroturizm Anlatım, Tartışma Baykal, F. (2018). ‘‘Kırsal Kalkınmada Sürdürülebilir Yaklaşımlar ve Türkiye İçin Öneriler,’’ (eds.) Ferhat Arslan, Arife Karadağ ve Pervin Aksak, Sürdürülebilir Kalkınma ve Türkiye, Ankara: Gazi Kitapevi, ss. 233-267.
5 Sanat, Köycülük ve Milliyetçilik Anlatım, Tartışma Dikmen Aydın, B. (2023). İnkılabı Nakşedecek Resimler Tek Parti Döneminde Resim ve Siyaset, İstanbul: İletişim Yayınları, ss.147-170
6 Tersine Göç Anlatım, Tartışma Kara, H. ve Gökburun, İ. (2018). ‘‘Bir Tersine Göç Örneği: Kadıoğlu Çiftliği,’’Social Sciences Studies Journal, 4 (26): 5546-5560.
7 Karikatürlerde Toplumsal Değişim, Kır Ve Göç Olgusu Anlatım, tartışma Öncü, A. (2005). ‘‘1990’larda Küresel Tüketim, Cinselliğin Sergilenmesi ve İstanbul’un Kültürel Haritasının Yeniden Biçimlenmesi,’’ Kültür Fragmanları, der. D.Kandiyoti ve Saktanber, A., İstanbul: Metis Yayınları, ss.183-201.
8 Vize
9 Sivil Toplum Kuruluşları ve Çiftçi Örgütlenmeleri Anlatım, Tartışma Kurşuncu, H. ve Yılmaz, S. (2020). ‘‘Gıda Üretiminde Kadın Emeği: Kadın Dernekleri ve Kadın Kooperatifleri’’ Yaşamı Örgütleyen Deneyimler içinde, der. Özlem Işıl ve Selma Değirmenci, İstanbul: Notabene Yayınları, ss.143-169.
10 Kır ve Dinin Farklı Tezahürleri Anlatım, Tartışma Akyüz, N. (2015). ‘‘Türkiye’de Kır-Kent Dindarlığına Sosyolojik Bir Bakış,’’ Toplum Bilimleri Dergisi 9 (18): 7-19.
11 Çocuk, Emek ve Tarımsal Üretim Anlatım, Tartışma Karadeniz, O, Akın, E. ve N. İlkay Abacı. (2021). ‘‘Fındık Tarımında Çocuk İşçiliği: Giresun İli Piraziz İlçesi Örneği, Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi 6: 398-407.
12 Tarımda Neoliberal Yönetişim Stratejileri ve Eleştirileri Anlatım, Tartışma Önder Özşeker, F. (2024). Ormanı Planlamak: Planlama Aklının Bir Eleştirisi. İstanbul: Metis Yayınları. Ss.231-245.
13 Öğrenci Sunumları
14 Öğrenci Sunumları

Ders Kitabı Malzemesi Önerilen Kaynaklar

 Hakan Arslan. (2019). Türkiye’de Kır Sosyolojisi Araştırmaları, Ankara: Siyasal Kitapevi.  Ferhat Arslan, Arife Karadağ ve Pervin Aksak. (2018). Sürdürülebilir Kalkınma ve Türkiye, Ankara: Gazi Kitapevi.  Serdar Nerse. (2021). Kır Sosyolojisi. İstanbul: Nobel Bilimsel Eserler. .

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Değerlendirme

Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Staj Durumu

-

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 1 1
Final Sınavı 1 1 1
Bütünleme Sınavı 1 1 1
Derse Katılım 14 2 35
Proje Sunma 16 2 32
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma 5 5 25
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 6 5 30
Toplam İş Yükü (saat) 125

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15
ÖÇ 1
ÖÇ 2
ÖÇ 3
ÖÇ 4
ÖÇ 5
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek