GERİ DÖN

Ders Öğretim Planı

Dersin Kodu Dersin Adı Dersin Türü Yıl Yarıyıl AKTS Kredi
EANT120 Fiziksel Uygunluk (Fitness) Ders 1 2 6.00 3.00

Dersin Seviyesi

Lisans

Dersin Sunulduğu Dil

Türkçe

Dersin Amacı

Genel Sağlığı Geliştirmek – Kardiyovasküler dayanıklılık, kas gücü, esneklik ve denge gibi temel fitness bileşenlerini artırmak. Fiziksel Aktivite Bilinci Kazandırmak – Öğrencilere fiziksel aktivitenin yaşam boyu sürdürülebilirliğinin önemini anlatmak. Egzersiz Tekniklerini Öğretmek – Doğru ve güvenli egzersiz yapma yöntemlerini öğretmek. Spor ve Hareket Alışkanlıklarını Geliştirmek – Öğrencilerin düzenli fiziksel aktivite alışkanlığı kazanmasını sağlamak. Vücut Kompozisyonunu ve Dayanıklılığı İyileştirmek – Sağlıklı kilo yönetimi ve kas-kemik yapısını güçlendirmek. Psikolojik ve Sosyal Faydalar Sağlamak – Stresi azaltmak, özgüveni artırmak ve sosyal etkileşimi desteklemek.

Dersi Veren Öğretim GörevlisiGörevlileri

Dr. Öğr. Üyesi Ezgi AYAZ

Öğrenme Çıktıları

1 Hafta 1: Giriş ve Fiziksel Uygunluğun Temelleri Öğrenciler, fiziksel uygunluk kavramını ve bileşenlerini (kardiyovasküler dayanıklılık, kas gücü, esneklik, denge) tanımlayabilir. Fiziksel uygunluğun genel sağlık üzerindeki etkilerini anlayabilir.
2 Hafta 2: Egzersiz ve Sağlık İlişkisi Egzersiz ve sağlıklı yaşam arasındaki ilişkiyi açıklar ve fiziksel aktivitenin kalp sağlığı, metabolizma ve zihinsel sağlık üzerindeki etkilerini tartışabilir. Düzenli egzersizin stres, anksiyete ve depresyon üzerindeki faydalarını tanıyabilir.
3 Hafta 3: FITT Prensibi FITT prensibini (Frekans, Yoğunluk, Süre, Tür) açıklar ve bu prensibe göre bir antrenman planı oluşturabilir. Öğrenciler, farklı egzersiz türleri için uygun FITT parametrelerini seçebilir.
4 Hafta 4: Isınma ve Soğuma Teknikleri Isınma ve soğuma tekniklerinin önemini açıklayabilir. Egzersiz öncesi ve sonrası uygun hazırlık ve toparlanma tekniklerini uygulayabilir.
5 Hafta 5: Vücut Kompozisyonu ve Beslenme Vücut kompozisyonunun (yağ, kas, su oranları) fitness üzerindeki rolünü açıklar. Sağlıklı beslenme ve egzersizin vücut kompozisyonunu iyileştirmedeki rolünü tartışabilir.
6 Hafta 6: Kardiyovasküler Dayanıklılık Kardiyovasküler dayanıklılık egzersizlerini (koşu, yürüyüş, ip atlama, bisiklet, kürek çekme) doğru ve etkili bir şekilde uygulayabilir. Kardiyovasküler dayanıklılığın genel sağlık üzerindeki faydalarını açıklar.
7 Hafta 7: HIIT (Yüksek Yoğunluklu Aralıklı Antrenman) HIIT'in temel prensiplerini anlayabilir ve uygulamalı olarak HIIT egzersizleri yapabilir. HIIT’in metabolizma üzerindeki etkilerini tartışabilir.
8 Hafta 8: Kas Kuvveti ve Dayanıklılığı Vücut ağırlığı ile yapılan egzersizleri (şınav, squat, plank vb.) doğru formda uygulayabilir. Serbest ağırlıklarla yapılan antrenmanları (dambıl, kettlebell, barbell) güvenli ve etkili bir şekilde yapabilir.
9 Hafta 9: Direnç Bantları ile Antrenman Direnç bantları kullanarak etkili egzersizler yapabilir. Direnç bantlarıyla yapılan çalışmalarda kas dayanıklılığı ve kuvvetini geliştirebilir.
10 Hafta 10: Esneklik ve Mobilite Çalışmaları Statik ve dinamik esneme tekniklerini doğru şekilde uygulayabilir. Esneklik ve mobilite egzersizlerinin kas sağlığına olan katkılarını açıklar.
11 Hafta 11: Denge ve Koordinasyon Denge tahtası ve tek ayak egzersizlerini güvenli bir şekilde uygulayabilir. Koordinasyon geliştirme aktivitelerinde performans artırabilir.
12 Hafta 12: Ölçme ve Değerlendirme Fiziksel uygunluk testlerini (VO2 Max, kas dayanıklılığı, esneklik testleri) uygulayabilir ve sonuçları değerlendirebilir. Öğrenciler, kişisel fitness hedeflerine uygun bir antrenman planı oluşturabilir.
13 Hafta 13: Performans Takibi ve Sonuç Değerlendirmesi Öğrenciler, kurs boyunca elde ettikleri gelişimi değerlendirebilir ve kişisel fitness seviyelerini ölçebilir. Performans gelişimini takip edebilir ve gelecekteki hedefler için bir plan oluşturabilir.

Öğrenim Türü

Birinci Öğretim

Dersin Ön Koşulu Olan Dersler

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

None

Dersin İçeriği

1. Teorik Bilgiler Fiziksel Uygunluk Nedir? – Fitness kavramı ve bileşenleri Egzersiz ve Sağlık İlişkisi – Kalp sağlığı, metabolizma ve zihinsel sağlık üzerindeki etkiler Egzersiz Bilimi ve Temel İlkeler – FITT prensibi (Frekans, Yoğunluk, Süre, Tür) Isınma ve Soğuma Teknikleri – Egzersiz öncesi ve sonrası vücudu hazırlama ve toparlanma süreçleri Vücut Kompozisyonu ve Beslenme – Sağlıklı kilo yönetimi ve beslenmenin fitness üzerindeki rolü 2. Uygulamalı Antrenmanlar Kardiyovasküler Dayanıklılık Egzersizleri Koşu, yürüyüş, ip atlama, bisiklet, kürek çekme HIIT (Yüksek Yoğunluklu Aralıklı Antrenman) Kas Kuvveti ve Dayanıklılığı Geliştirme Vücut ağırlığı ile yapılan egzersizler (şınav, squat, plank vb.) Serbest ağırlık çalışmaları (dambıl, kettlebell, barbell) Direnç bantları ile antrenman Esneklik ve Mobilite Çalışmaları Germe (statik ve dinamik esneme) Yoga ve pilates hareketleri Mobilite egzersizleri Denge ve Koordinasyon Çalışmaları Core (merkez bölge) antrenmanları Denge tahtası ve tek ayak egzersizleri Reaksiyon ve koordinasyon geliştirme aktiviteleri 3. Ölçme ve Değerlendirme Fiziksel uygunluk testleri (VO2 Max, kas dayanıklılığı, esneklik testleri) Kişisel antrenman planı oluşturma Performans gelişimi takibi

Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği

Hafta Teorik Uygulama [OgretimYontemVeTeknikleri] [OnHazirlik]
1 Fiziksel uygunluğun tanımı ve önemi Yok Teorik: Dersin ilk bölümünde öğretim elemanı tarafından fiziksel uygunluğun tanımı, bileşenleri (sağlıkla ilişkili ve performansla ilişkili uygunluk) ve fiziksel uygunluğun genel sağlık üzerindeki etkileri görsel destekli bir sunumla aktarılır. Bu kısımda kavramsal çerçeve netleştirilir.
2 Fiziksel uygunlukla ilgili kavramlar Dersin teorik bölümünde, öğretim elemanı tarafından fiziksel uygunlukla ilgili temel kavramlar (örneğin: fiziksel aktivite, egzersiz, kondisyon, sağlıkla ilişkili fiziksel uygunluk, performansla ilişkili fiziksel uygunluk, dayanıklılık, kuvvet, esneklik vb.) sistematik bir şekilde tanımlanarak açıklanır. Bu kavramların daha iyi anlaşılabilmesi amacıyla PowerPoint sunumu veya dijital tahta gibi görsel destekli materyaller kullanılarak anlatım zenginleştirilir. Kavramlar arasındaki benzerlik ve farklılıklar vurgulanarak öğrencilerin konuyu kavramsal bütünlük içerisinde öğrenmeleri hedeflenir.
3 Fiziksel uyguluğu etkileyen başlıca sorunlar
4 Fiziksel Uygunluk bileşenleri Fiziksel uygunluğun temel bileşenleri, sağlıkla ilişkili bileşenler ve performansla ilişkili bileşenler olmak üzere iki ana başlık altında sınıflandırılarak detaylı bir şekilde sunulmaktadır. Her bir bileşen (örneğin: kardiyovasküler dayanıklılık, kas kuvveti, kas dayanıklılığı, esneklik, vücut kompozisyonu, çeviklik, sürat, koordinasyon, denge ve reaksiyon zamanı) tanımlanmakta ve işlevi açıklanmaktadır. Anlatım süreci, PowerPoint sunumları ya da dijital tahta üzerinden hazırlanan tablolar, grafikler ve örnek görsellerle desteklenerek öğrencilerin görsel öğrenme süreçleri güçlendirilmektedir. Öğrencilerin dikkatini artırmak ve kavramların pekişmesini sağlamak amacıyla her bir bileşene ilişkin gerçek yaşamdan ya da sportif performanstan örnekler verilmektedir. Kavramlar arasında karışıklık yaşanmasını önlemek amacıyla, sağlıkla ilişkili ve performansla ilişkili bileşenler arasındaki farklar vurgulanmakta ve karşılaştırmalı bir anlatım yöntemi benimsenmektedir. Dersin sonunda ise kısa bir özet yapılmakta ve yönlendirici sorularla öğrencilerin konuyu kavramsal bir bütünlük içinde öğrenmeleri hedeflenmektedir.
5 Vücut komposizyonunun belirlenmesi ve ölçüm yöntemleri Dersin teorik bölümünde, vücut kompozisyonu kavramı tanımlanmakta ve insan vücudundaki yağ kütlesi ile yağsız kütlenin oranı üzerinde durulmaktadır. Ardından vücut kompozisyonunun sağlık ve performans açısından önemi açıklanmaktadır. Ölçüm yöntemleri, doğrudan ve dolaylı yöntemler şeklinde sınıflandırılarak sistematik bir biçimde sunulmaktadır. Ele alınan başlıca yöntemler: Biyoelektrik empedans analizi (BIA) Cilt kıvrım kalınlığı ölçümleri (Skinfold) Hidrostatik tartım DEXA (Çift enerjili X-ışını absorbsiyometri) Vücut kitle indeksi (BMI) Her yöntemin prensibi, avantajları, dezavantajları, uygulama alanları PowerPoint sunumları, şematik çizimler ve örnek analiz raporları ile desteklenerek görsel materyaller eşliğinde sunulmaktadır. Gerçek vakalardan alınmış örnek ölçüm sonuçları üzerinden öğrencilerle tartışma yürütülerek, farklı yöntemlerin verdiği sonuçların karşılaştırılması sağlanmaktadır. Karmaşık kavramların anlaşılmasını kolaylaştırmak amacıyla ölçüm yöntemleri arasında karşılaştırmalı tablolar ve grafiksel analizler kullanılmaktadır. Dersin sonunda öğretim elemanı tarafından özet bilgiler ve yönlendirici sorular sunularak, öğrencilerin konuya ilişkin temel kavramları kavraması ve pratikte hangi yöntemin ne zaman uygun olacağını ayırt edebilmesi hedeflenmektedir.
6 Kas kuvveti ölçüm yöntemleri Dersin teorik bölümünde, kas kuvveti ve kas kuvveti ölçümünün önemi tanımlanmakta ve ardından farklı ölçüm yöntemleri detaylı şekilde sunulmaktadır. Öğretim elemanı tarafından aşağıdaki ölçüm yöntemleri sistematik biçimde açıklanmaktadır: İzometrik kuvvet ölçümleri (örneğin, dinamometre kullanımı) İzotonik kuvvet ölçümleri (örneğin 1RM testi) İzokinetik kuvvet ölçümleri (izokinetik dinamometre ile) Fonksiyonel kuvvet testleri (örneğin, vertical jump, plank testi) Her yöntemin prensibi, uygulanışı, avantajları ve sınırlılıkları PowerPoint sunumu ve dijital tahta yardımıyla tablolar, grafikler ve şemalarla desteklenmektedir. Öğrencilerin kavramları daha iyi anlaması için, gerçek hayattan ve spor performansından örnekler verilmekte; çeşitli yöntemlerle elde edilen sonuçların karşılaştırılması yapılmaktadır. Kavramların karışıklığını önlemek amacıyla yöntemler arasındaki farklar vurgulanmakta ve karşılaştırmalı analiz sunulmaktadır. Dersin sonunda, konu özetlenmekte ve öğrencilere yönlendirici sorular sorularak kavramsal bütünlüğün pekiştirilmesi sağlanmaktadır.
7 Ara Sınav
8 Dayanıklılık ve ölçüm yöntemleri Dersin teorik bölümünde dayanıklılık kavramı tanımlanmakta ve dayanıklılığın fizyolojik temelleri açıklanmaktadır. Ardından dayanıklılık türleri (kardiyorespiratuar dayanıklılık, kas dayanıklılığı vb.) detaylandırılmaktadır. Öğretim elemanı tarafından dayanıklılık ölçüm yöntemleri sistematik bir şekilde sunulmaktadır. Bunlar arasında: Laboratuvar testleri (VO2max testi, maksimal oksijen tüketimi ölçümü) Alan testleri (Cooper testi, 12 dakikalık koşu testi, step testi) Performans bazlı dayanıklılık testleri (örneğin, sürekli koşu testi, interval dayanıklılık testleri) Her yöntemin prensipleri, uygulama biçimi, avantaj ve dezavantajları PowerPoint sunumları ve görsel materyallerle desteklenmektedir. Öğrencilerin kavramları daha iyi kavrayabilmeleri için gerçek hayattan ve sporcular üzerinde yapılmış örnek uygulamalar paylaşılmakta, farklı testlerin sonuçları karşılaştırılmaktadır. Kavramların karışıklığını önlemek için dayanıklılık türleri ve ölçüm yöntemleri arasındaki farklar vurgulanmakta ve karşılaştırmalı anlatım yapılmaktadır. Dersin sonunda, kısa bir özet yapılarak ve yönlendirici sorularla öğrencilerin konuyu kavramsal bütünlük içinde öğrenmeleri hedeflenmektedir.
9 Vo2Max Ölçüm Yöntemleri Dersin teorik bölümünde, VO2max kavramı tanımlanmakta ve aerobik kapasitenin ölçümündeki önemi açıklanmaktadır. Ardından VO2max ölçüm yöntemleri detaylandırılmaktadır. Öğretim elemanı tarafından aşağıdaki ölçüm teknikleri sistematik biçimde sunulmaktadır: Doğrudan ölçüm yöntemleri (gaz analizörlü koşu testleri, bisiklet ergometresi testleri) Dolaylı ölçüm yöntemleri (Cooper testi, beep testi, step testi gibi saha testleri) Her yöntemin çalışma prensipleri, avantajları, dezavantajları ve uygulama alanları PowerPoint sunumları, grafikler ve şemalar ile desteklenerek anlatılmaktadır. Öğrencilerin kavramları pekiştirmesi için gerçek test sonuçları ve uygulama örnekleri paylaşılmakta, farklı yöntemlerin karşılaştırılması yapılmaktadır. Konuya hakimiyetin artırılması için karşılaştırmalı tablolar ve görsel analizler kullanılmakta, ders sonunda özet bilgiler ve yönlendirici sorular ile kavramsal bütünlük sağlanmaktadır.
10 Esneklik önemi ve ölçüm yöntemleri Dersin teorik bölümünde, esneklik kavramı tanımlanmakta ve esnekliğin genel sağlık, sakatlanma önleme ve sportif performans açısından önemi açıklanmaktadır. Esnekliğin türleri (statik, dinamik, aktif, pasif) detaylandırılmaktadır. Ardından, esnekliği ölçmek için kullanılan başlıca yöntemler sistematik biçimde sunulmaktadır. Bu yöntemler arasında: Goniometre ile eklem hareket açıklığı ölçümü Sit and reach testi Vücut parçalarına yönelik esneklik testleri (omuz, kalça vb.) Her ölçüm yönteminin prensipleri, uygulama şekli, avantajları ve sınırlılıkları PowerPoint sunumları ve görsel materyallerle desteklenerek aktarılmaktadır. Öğrencilerin konuyu daha iyi kavraması için gerçek uygulama örnekleri ve sportif bağlamda esneklik testlerinin önemi üzerinde durulmaktadır. Kavram karmaşasının önüne geçmek için farklı esneklik türleri ve ölçüm yöntemleri arasındaki farklar vurgulanmakta, karşılaştırmalı anlatım yapılmaktadır. Dersin sonunda özet bilgiler verilerek ve yönlendirici sorular sorularak öğrencilerin esneklik konusunda kavramsal bütünlüğü sağlamaları hedeflenmektedir.
11 Core Egzersiz Planı ve örnekleri
12 Egzersiz Programı dizayn
13 Egzersiz Programı dizayn
14 Final Sınavı

Ders Kitabı Malzemesi Önerilen Kaynaklar

Fitness for life. Charles B. Corbin, Guy C. Le Masurier, Karen E. McConnell, Sixth edition. İnsan Performansından Fonksiyonel Testler. Reiman, Manske. Çvr. Çiğdem Bulgan, Mustafa Aslan Başar.

Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları

Değerlendirme

Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri Adet Değer
Ara Sınav 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri Adet Değer
Final Sınavı 1 100
Toplam 100
Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri 40
Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri 60

Staj Durumu

Yok

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ara Sınav 1 10 10
Final Sınavı 1 10 10
Proje Hazırlama 2 20 40
Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma 4 10 40
Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma 5 10 50
Toplam İş Yükü (saat) 150

Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi

ÖÇ 1
ÖÇ 2
ÖÇ 3
ÖÇ 4
ÖÇ 5
ÖÇ 6
ÖÇ 7
ÖÇ 8
ÖÇ 9
ÖÇ 10
ÖÇ 11
ÖÇ 12
ÖÇ 13
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek