GERİ DÖN
Ders Öğretim Planı
| Dersin Kodu | Dersin Adı | Dersin Türü | Yıl | Yarıyıl | AKTS | Kredi |
|---|---|---|---|---|---|---|
| OITE221 | Hidrolik ve Hidroloji | Ders | 2 | 3 | 3.00 | 2.00 |
Dersin Seviyesi
Önlisans
Dersin Sunulduğu Dil
Türkçe
Dersin Amacı
Bu dersin amacı, öğrencilerin suyun doğadaki dolaşımını, akış ve depolanma süreçlerini anlamalarını sağlamak; akarsu, göl ve yeraltı suyu sistemlerinin temel prensiplerini öğretmek; ayrıca hidrolik sistemlerin tasarımında kullanılan temel kavram ve hesaplama yöntemlerini kazandırmaktır. Öğrenciler, hidrolik ve hidrolojik verileri analiz ederek mühendislik uygulamalarına temel oluşturacak bilgi ve becerileri geliştireceklerdir.
Dersi Veren Öğretim GörevlisiGörevlileri
Dr. Öğr. Üyesi Savaş Uğur TEMELLİ
Öğrenme Çıktıları
| 1 | Hidroloji ve hidrolik biliminin temel kavramlarını ve kapsamını açıklar. |
| 2 | Suyun doğadaki döngüsünü ve hidrolojik süreçleri (yağış, buharlaşma, akış, yeraltı suyu hareketi) tanımlar. |
| 3 | Hidrolojik verilerin toplanması, değerlendirilmesi ve yorumlanması süreçlerini açıklar. |
| 4 | Akarsu havzaları, drenaj sistemleri ve su toplama alanlarıyla ilgili temel hesaplamaları yapar. |
| 5 | Açık ve kapalı kanal akışlarını analiz eder ve ilgili hidrolik formülleri uygular. |
| 6 | Enerji, basınç ve debi ilişkilerini kullanarak hidrolik sistem elemanlarının (boru, savak, vana, pompa vb.) çalışma prensiplerini açıklar. |
| 7 | Hidrolojik ve hidrolik problemlerin çözümünde bilgisayar destekli analiz ve tasarım araçlarını kullanır. |
| 8 | Elde ettiği sonuçları mühendislik uygulamalarında kullanır ve yorumlar. |
| 9 | Takım çalışması, problem çözme ve teknik raporlama becerilerini geliştirir. |
Öğrenim Türü
Birinci Öğretim
Dersin Ön Koşulu Olan Dersler
Bu dersin ön koşulu yoktur.
Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar
Derste anlatılan teorik bilgilerin daha iyi anlaşılabilmesi için uygulama örnekleri ve saha gözlemleri büyük önem taşımaktadır. Öğrencilerin derse düzenli katılım göstermeleri ve haftalık konulara ilişkin örnek soru çözümü yapmaları önerilir. Ders kapsamında kullanılacak formüller ve hesaplamalar için temel matematik ve fizik bilgisine sahip olunması beklenir. Hidrolojik veri toplama ve analizine yönelik basit yazılım veya çizim programlarının (örneğin Excel, AutoCAD, QGIS vb.) kullanımı teşvik edilmektedir. Grup çalışmaları ve proje ödevleri öğrencilerin mühendislik problem çözme becerilerini geliştirmeye yöneliktir; bu nedenle aktif katılım önemlidir.
Dersin İçeriği
Bu derste, suyun doğadaki döngüsü, yağış, buharlaşma, akış ve yeraltı suyu hareketleri gibi hidrolojik süreçler ele alınır. Akarsu havzalarının özellikleri, su toplama alanlarının analizi ve akış ölçümleri üzerinde durulur. Ayrıca açık ve kapalı kanallarda akış, enerji denklemleri, Bernoulli prensibi, hidrolik yapıların (savak, vana, boru, pompa vb.) çalışma prensipleri incelenir. Öğrenciler, hidrolojik verilerin toplanması, değerlendirilmesi ve mühendislik uygulamalarında kullanılmasına yönelik temel bilgi ve becerileri kazanırlar.
Haftalık Ayrıntılı Ders İçeriği
| Hafta | Teorik | Uygulama | [OgretimYontemVeTeknikleri] | [OnHazirlik] |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Hidrolojinin tanımı, kapsamı ve önemi | Yok | Anlatım, tartışma | Ders kitabı 1. bölüm, su döngüsü kavramı incelemesi |
| 2 | Su döngüsü ve temel hidrolojik süreçler | Var | Anlatım, soru-cevap | Hidrolojik döngü şeması çalışması |
| 3 | Yağış ölçümü ve analizi | Var | Uygulamalı örnek çözümü | Yağış verilerinin ölçüm yöntemlerini inceleme |
| 4 | Buharlaşma, terleme ve infiltrasyon | Yok | Anlatım, grup tartışması | Buharlaşma ve infiltrasyon deneylerini araştırma |
| 5 | Yüzey akışı ve akış katsayıları | Var | Problem çözme, örnek olay analizi | Yüzey akışı hesap örneklerini gözden geçirme |
| 6 | Akarsu havzaları ve drenaj sistemleri | Var | Tartışma, uygulama | Havza tanımı ve harita üzerinde örnek çalışma |
| 7 | Akış ölçüm yöntemleri | Var | Uygulamalı gösterim | Akım ölçer cihazlarını araştırma |
| 8 | Ara Sınav | - | Yazılı sınav | Önceki konuların genel tekrarı |
| 9 | Hidrolik biliminin temelleri, akışkan özellikleri | Yok | Anlatım, soru-cevap | Akışkan özellikleri konusunu tekrar etme |
| 10 | Statik sıvılar ve basınç dağılımı | Var | Uygulama, deneysel gösterim | Basınç denklemlerini gözden geçirme |
| 11 | Açık kanal akışı ve enerji denklemi | Var | Problem çözme, grup çalışması | Bernoulli denklemini inceleme |
| 12 | Kapalı boru akışı ve kayıplar | Var | Anlatım, örnek çözüm | Darcy–Weisbach ve Hazen–Williams denklemleri araştırma |
| 13 | Hidrolik yapıların tanıtımı (savak, vana, pompa vb.) | Var | Anlatım, uygulama, görsel materyal | Hidrolik yapı örneklerini inceleme |
| 14 | Genel tekrar ve uygulama örnekleri | Var | Soru-cevap, problem çözme | Dönem boyunca öğrenilen konuların genel değerlendirmesi |
| 15 | Final Sınavı | Yazılı sınav | Önceki konuların genel tekrarı |
Ders Kitabı Malzemesi Önerilen Kaynaklar
Demirel, K. (2019). Hidrolik ve Pnömatik. Ankara: Pelikan Publishing. Chow, V. T. (1988). Open-Channel Hydraulics. New York: McGraw-Hill. Akan, A. O., & Houghtalen, R. J. (2003). Urban Hydrology, Hydraulics, and Stormwater Quality: Engineering Applications and Computer Modeling. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons. Hwang, N. H. C., & Houghtalen, R. J. (1996). Fundamentals of Hydraulic Engineering Systems. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall. Singh, V. P. (1992). Elementary Hydrology. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall. Robinson, P. J., & Ward, R. C. (2017). Principles of Hydrology (5th ed.). New York: McGraw-Hill Education.
Planlanan Öğrenme Aktiviteleri ve Metodları
Ders; anlatım, tartışma, soru-cevap, problem çözme ve uygulama örnekleri yöntemleriyle yürütülür. Öğrencilerin teorik bilgileri pekiştirmeleri amacıyla haftalık ödevler, kısa alıştırmalar ve grup çalışmaları yapılır. Hidrolik ve hidrolojik hesaplamalara yönelik temel mühendislik problemleri sınıfta birlikte çözülür. Gerektiğinde bilgisayar destekli hesaplama ve çizim programları (örneğin Excel, AutoCAD, QGIS vb.) kullanılır. Ayrıca, öğrencilerin su kaynakları, akış ölçümü veya yağış gözlemi konularında küçük saha çalışmaları veya proje ödevleri hazırlamaları teşvik edilir.
Değerlendirme
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | Adet | Değer |
|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | Adet | Değer |
| Final Sınavı | 1 | 100 |
| Toplam | 100 | |
| Yarıyıl (Yıl) İçi Etkinlikleri | 40 | |
| Yarıyıl (Yıl) Sonu Etkinlikleri | 60 | |
Staj Durumu
30 iş günü staj uygulaması veya bitirme projesi teslimi.
İş Yükü Hesaplaması
| Etkinlikler | Sayısı | Süresi (saat) | Toplam İş Yükü (saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final Sınavı | 1 | 1 | 1 |
| Bireysel Çalışma | 1 | 30 | 30 |
| Ara Sınav İçin Bireysel Çalışma | 1 | 15 | 15 |
| Final Sınavı içiin Bireysel Çalışma | 1 | 25 | 25 |
| Toplam İş Yükü (saat) | 72 | ||
Program ve Öğrenme Çıktıları İlişkisi
| PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 | |
| ÖÇ 1 | 3 | 3 | 1 | 1 | 3 | 3 | 1 | 1 | 2 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 1 |
| ÖÇ 2 | 3 | 3 | 1 | 1 | 3 | 3 | 1 | 1 | 2 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 1 |
| ÖÇ 3 | 3 | 3 | 1 | 1 | 3 | 3 | 1 | 1 | 3 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 1 |
| ÖÇ 4 | 3 | 3 | 1 | 1 | 3 | 3 | 1 | 1 | 2 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 1 |
| ÖÇ 5 | 3 | 3 | 1 | 1 | 3 | 3 | 1 | 1 | 3 | 4 | 4 | 4 | 3 | 4 | 1 |
| ÖÇ 6 | 3 | 3 | 1 | 1 | 3 | 3 | 1 | 1 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 1 |
| ÖÇ 7 | 3 | 3 | 1 | 1 | 3 | 4 | 1 | 1 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 1 |
| ÖÇ 8 | 3 | 3 | 1 | 1 | 3 | 4 | 1 | 1 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 1 |
| ÖÇ 9 | 3 | 3 | 1 | 1 | 3 | 4 | 1 | 1 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 4 | 1 |
* Katkı Düzeyi : 1 Çok düşük 2 Düşük 3 Orta 4 Yüksek 5 Çok yüksek